لزوم توجه ویژه به توسعه فضای سبز در شهرها

مهندس عادل فتاحی

نائب رئیس کمیسیون عمران ، برنامه ریزی و حمل و نقل شورای اسلامی شهر

یادداشت :

بسمه تعالی

فضای سبز در شهرها به عنوان ریه های تنفسی شهرنشینان به شمار می آید و به همین دلیل فقدان آن به معنی عدم وجود سلامت و تندرستی در شهرها محسوب می شود ، توسعه فضای سبز شهری در جهت کاهش آلودگی های شیمیایی هوای شهرها در کنار عواملی هم چون ایجاد منابع گذران اوقات فراغت برای شهروندان از جمله ضروریات زندگی شهرنشینی می باشد . فضای سبز عامل مهمی در جلوگیری از آلودگی های مختلف نظیر ، آلودگی هوا ، آلودگی صوتی ، تقلیل دما ، افزایش رطوبت نسبی و جذب گرد و غبار می شود و یکی از مهم ترین اثرات فضای سبز درون شهرها باعث شده تا زندگی کردن در جامعه شهری و صنعتی شده را برای انسان قابل تحمل نماید . فضای سبز و به خصوص در شکل جنگلی می تواند در کاهش آلودگی های شیمیایی هوا که حاصل مکانیزاسیون و صنعتی شدن زندگی می باشد بسیار تاثیر گذار باشد و برای بهره وری از این کارکرد ضمن استفاده از گونه های غیرحساس و مقاوم در صورت صدمه دیدن ترمیم و احیای آن همیشه مدنظر باشد .

فضای سبز بخصوص ( درختان ) در کاهش میزان سرب بویژه در حاشیه جاده ها و شاهراه ها بسیار مهم بوده است . مقایسه درختان با سایر گیاهان مانند گیاهان علفی و گیاهان زراعی نشان می دهد که درختان ده تا بیست برابر گیاهان علفی و دو برابر گیاهان زراعی توان رسوب گیری دارند . در مناطق پرترافیک ، شاهراه ها و شهرهای انبوه اهمیت درختان در جذب سرب هوا که از اگزوز ماشین ها پراکنده می شود حائز اهمیت است .

آلودگی صوتی : فضای سبز بویژه درختان در کاهش آلودگی های صوتی نقش مهمی را داشته و با استفاده از گونه های مناسب و کاشت اصولی تا چهار دسی بل صدا را کاهش داد تا این نقش فضای سبز را در شهرهای بزرگ و بزرگراه ها نشان می دهد که بسیار حائز اهمیت است .

نقش فضای سبز در تقلیل دما : افزایش رطوبت نسبی و جذب گرد و غبار .

فضای سبز درختی با توجه به وسعت سطح برگی خود نسبت به سایر اشکال گیاهی می تواند از طریق تعرق سبب افزایش رطوبت نسبی ، کاهش دما و تلطیف هوا می گردد درختان دما را کاهش داده هوا را به حرکت و جریان وا می دارند و از خشکی هوا جلوگیری می کنند. به عنوان مثال : درختزاری که از گونه راش به مساحت یک هکتار در شش ماه می تواند سه هزار تن آب را به صورت بخار در هوا پخش کند عمل تعرق همراه با جذب کالری است و به همین جهت سبب کاهش دما می شود . فضای سبز عوامل دیگری را هم تحت تاثیر خود می گذارد این عوامل عبارتند از ، کنترل سیلاب ها ، کنترل باد ، تولید اکسیژن و جذب دی اکسید کربن ، ذخیره انرژی ، تاثیرات روحی و روانی ، کنترل تشعشعات و انعکاس نور و ......