واژگان و مفاهیم مرتبط با حقوق شهری و شوراها
اکبر ابوالفتحی :
مسئول روابط عمومی شورای اسلامی شهر ارومیه
این واژگان را با استفاده از مواد قانونی،تعریف و مفاهیم آن را روشن می سازیم.
1-اعتبار:
عبارت است از مبلغی که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه های دولت به تصویب مجلس شورای اسلامی می رسد.در نظام مالی شهرداری،اعتبار مبلغی است که برای مصرف یا مصارف معین به منظور نیل به اهداف و اجرای برنامه های شهرداری به تصویب شورای اسلامی شهر می رسد.
2-دیون بلامحل:
عبارت است از بدهی های قابل پرداخت سنوات گذشته که در بودجه مربوط اعتباری برای آنها منظور نشده و یا زاید بر اعتبار مصوب و در هر دو صورت به یکی از طرق زیر بدون اختیار دستگاه ایجاد شده باشد.
الف-احکام قطعی صادره از طرف مراجع صالحه؛
ب-انواع بدهی به وزارت خانه ها و مؤسسات دولتی و شرکت های دولتی ناشی از خدمات انجام شده مانند حق اشتراک برق،آب،هزینه های مخابراتی،پست و هزینه های مشابه که خارج از اختیار دستگاه اجرایی ایجاد شده باشد.
ج-سایر بدهی هایی که خارج از اختیار دستگاه ایجاد شده باشد.(دیون بلامحل دارای انواعی است که در شماره های بعدی ماهنامه به آنها پرداخته خواهد شد.
3-مواد هزینه:
این نوع هزینه را داخل بودجه و یا قسمتی از فعالیت یک وزارتخانه یا مؤسسه مشخص می کند.
4-درآمدهای عمومی:
عبارت است از درآمدهای وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و مالیات و سود سهام شرکت های دولتی و در آمد حاصل از انحصارات و عنوان در آمدهایی که در قانون بودجه کل کشور تحت عنوان درآمد عمومی منظور میشود.
در آمدهای شهرداری به شش طبقه تقسیم شده که عبارتند از:
-درآمدهای ناشی از عوارض عمومی(درآمدهای مستمر)
-درآمدهای ناشی از عوارض اختصاصی
-بهای خدمات و درآمدهای مؤسسات انتفاعی شهرداری
-کمک های اعطایی دولت و سازمانهای دولتی
-اعانات و کمک های اهدایی اشخاص و سازمانهای خصوصی و اموال و دارایی هایی که به طور اتفاقی یا به موجب قانون به شهرداری تعلق می گیرد.
لازم به ذکر است که هر شهرداری و مؤسسات تابعه وابسته به آن وصول یا تحصیل می شود،درج و هر نوع عوارض یا بهای خدمات جدیدی که وضع و تصویب می گردد یا هر تغییری که در نوع میزان نرخ آنها صورت می گردد یا هر تغییری که در نوع و میزان نرخ آنها صورت می گیرد،در تعرفه مذکور منعکس می شود.
5-وجوه عمومی:
عبارت است از نقدینه های مربوط به وزارتخانه ها و مؤسسات دولتی و شرکت های دولتی و نهادها و مؤسسات عمومی غیر دولتی و مؤسسات وابسته به سازمان های مذکور که متعلق حق افراد و مؤسسات خصوصی نیست و صرف نظر از نحوه و منشأ آن منحصراً برای مصارف عمومی به موجب قانون قابل دخل و تصرف است.
6-تشخیص:
عبارت است تز تعیین و انتخاب کالا و خدمات و سایر پرداخت هایی که تحصیل یا انجام آنها برای نیل به اجرای برنامه های دستگاه های اجرایی ضروری است.
7-تأمین اعتبار:
عبارت است از اختصاص تمام یا قسمتی از اعتبار مصوب برای هزینه معین
8-تعهد:
عبارت است از ایجاد دین بر ذمه دولت یا شهرداری ناشی از:
الف-تحویل کالا یا انجام دادن خدمت؛
ب- اجرای قراردادهایی که با رعایت مقررات منعقد شده باشد
ج- احکام صادر شده از مراجع قانونی و ذیصلاح
د-پیوستن به قراردادهای بین المللی و عضویت در سازمان ها یا مجامع بین المللی با اجازه قانون.
9-تسجیل:
عبارت است از تعیین میزان بدهی قابل پرداخت به موجب اسناد و مدارک اثبات کننده بدهی.
10-حواله:
اجازه ای است که به صورت کتبی به وسیله مقامات مجاز وزارتخانه یا مؤسسه دولتی و یا دستگاه اجرایی محلی و یا نهاد های عمومی غیر دولتی و یا دستگاه های اجرایی برای تأییدیه تعهدات و بدهی های قابل پرداخت از محل اعتبارات مربوط عهده ذی حساب در وجه ذی نفع صادر می شود.
11-هزینه:
عبارت است از پرداخت هایی که به طور قطعی به ذینفع در قبال تعهد یا تحت عنوان کمک یا عناوین مشابه با رعایت قوانین و مقررات مربوط صورت می گیرد.
لازم به توضیح است که پرداخت هزینه ها در شهرداری مستلزم طی مراحل سه گانه زیر است:
الف-ایجاد تهد در حدود اعتبارات مصوب و مقرراتجاری و تحقق یافتن تعهد به این طریق که کار و خدمتی انجام یا اموالی به تصرف شهرداری در آمده بدین وسیله دینی برای شهرداری ایجاد شده باشد؛
ب-تشیص مستند مبلغی که باید به هریک از دائنین پرداخت شود.
ج-صدور حواله در وجه دائن یا دائنین در قبال اسناد مثبته.
منابع:
- قانون محاسبات عمومی
-آیین نامه مای شهرداریها
نویسنده :اکبر ابوالفتحی کارشناس ارتباطات
مسئول روابط عمومی شورای اسلامی شهر ارومیه