اکبر ابوالفتحی : تاثیـر رسانه ها در جامـعه امروزی
یادداشت :
عصری که ما در آن زندگی میکنیم؛ رسانههای جمعی بخش عظیمی از نحوه زندگی ما تشکیل می دهند. رسانهها با اتخاذ سیاستهای متفاوت ارتباطی، توسعه فرهنگی ، اجتماعی و حتی اقتصادی کشورها را تسهیل و تسریع میکنند. کارکرد رسانهها در جامعه امروزی همانا عصر ارتباطات، بیشک می تواند در همه ابعاد زندگی اجتماعی و فرهنگی جوامع بشری تاثیر بسزای داشته باشد.
"جامعه توسعه یافته" جامعه ای است که بتواند در کنار توسعه شاخصهای اجتماعی واقتصادی مانند درآمد سرانه، توزیع ناخالص ملی و نرخ مرگ و میر، بر معیار آموزش و اطلاعات و در حقیقت عنصر دانایی اجتماعی تأکید کند.میتواند این امر را رسانه ها با تولید و توزیع مطلوب اطلاعات، با توجه به رسالت خودنقش زیادی در بالا بردن آگاهیهای گوناگون و ضروری به عهده گیرد و جامعه را در نیل به تعالی و ترقی همه جانبه یاری کند. حال این رسانهها هستند که با اتخاذ سیاستهای پویای اجتماعی و ترکیب آن با سیاستهای فرهنگگرا میتوانند عامل آمیختگی، توازن و پیوند دادن باورهای اصیل اعتقادی در راستای بارور نمودن سنت های جامعه باشند و با گسترش آفرینندگی و افزایش رشد فرهنگی به توسعه همه جانبه کشورمان کمک کرده و باعث پویایی افکار شوند.
نظریه پردازان علوم ارتباطات بر اين باورند درجه تأثير رسانه ها و نيز استقبال همگاني از آن ها شدت و ضعف داشته و تابع متغيّر رشد فرهنگي، اقتصادي و اجتماعي جامعه مي باشد در این میان رسانه هاي جمعي مي توانند این هنجارها را تقويت يا تضعيف سازند.
امروزه در عصر انفجار اطلاعات دیگر این حقیقت به خوبی اثبات شده است که از نظر کارکردهای آموزشی، رسانه ها سهم و نقش قابل ملاحظه ای در انتقال میراث فرهنگی و فکری بشری در میان ملل و انسان ها دارا هستند. در واقع با ظهور وسایل ارتباط جمعی پیشرفته وفناوریهای نوین فرایند آموزش از انحصار مدرسه و آموزش گاه ها خارج شده و جهان پهناور به عرصه آموزش تبدیل گردیده است. در این فرایند وسایل ارتباط جمعی، محدودیت هایی از قبیل مکان، زمان، محدودیت سنی، محدودیت های اقلیمی و... از میان برداشته شده و در زمینه ی سیاست و حکومت، همان گونه که رسانه ها بر تصمیمات سیاست مداران و هیات حاکـــمه اثــر میگذارند، به منزله ابزاری در دست حکومت ها دارای کاربرد و کار آمدی محوری هستند.
نسل امروز جامعه از ابتدای بدو حیاتش با رسانهها در ارتباط و بزرگ میشود و در دنیای اطلاعاتی و ارتباطی امروز، این نسل که بخش عظیم فرهنگ، ارزشها و هنجارهای جامعه خود و دیگر جوامع را از رسانهها دریافت میکند. به عبارتی در دوران معاصر که به عصر اطلاعات و جامعه اطلاعاتی و ارتباطی معروف است، بخش عظیمی از جامعه پذیری نسلها از طریق رسانهها انجام می شود و نفوذ و تأثیر رسانه تا جایی است که برخی از نظریه پردازان ارتباطی بر این باورند که رسانهها اولویت ذهنی و حتی رفتاری ما را تعیین میکنند و اگر چگونه فکر کردن را به ما یاد ندهند، اینکه به چه چیزی فکر کنیم را به ما میآموزند.
باتوجه به توسعه شبکه های اجتماعی (فیس بوک، وایبر، واتسآپ و....) به سبب فراوانی پیامها، وسعت میان ارتباط، پراکندگی پیام گیرنده و همچنین پخش سریع پیام ارتباطی دیگر امکان ارتباط رودررو وجود ندارد در اینجاست که علاوه بر وظیفه ذاتی رسانه ها همانا اطلاعرسانی است، نقش رسانه ها بیش از پیش در جهت کمک به توسعه فرهنگی و اجتماعی کشور و مقابله با رخنه فرهنگ بیگانه نمایان است. زیرا که بیگانگان و دشمنان قسم خورده ایران عزیزمان با تهاجم اطلاعاتی غلط، تبلیغات و ارائه فناوریهای ارتباطی به صورت رایگان میخواهند جوانان را گمراه و علیه فرهنگمان که همانا فرهنگ عاشورای است رخنه و ما را از ولایت و رهبری دور کنند و این رسانه ها هستند که باید در جبهه نابرابر اطلاعاتی مبارزه و اطلاعات اقناعی برجامعه ارائه دهند، در واقع رسانه ها بهترين و كارآمدترين شيوه پيش گيري و يا آگاهي بخشي و شناساندن ارزش ها، باورها و هنجارهاي حاكم بر جامعه میباشد.