مصابحه مطبوعاتی محمد ستارپور رئيس كميسيون خدمات شهري و محيط زيست شوراي شهر اروميه ؛
سهم 27 درصدي ناوگان حمل و نقل عمومي اروميه از مسافرتهاي درون شهري
شهر اروميه به مدد عواملي چون استفاده بي رويه از خودروهاي شخصي، ناوگان فرسوده حمل و نقل عمومي، نبود اعتقاد و التزام به مراجعه به مراكز معاينه فني خودرو در زمره هشت شهر آلوده كشور قرار گرفته است. در اين بين آنچه بيش از هر چيزي مهم مي آيد تهديدات زيست محيطي است كه مردم اين شهر را تهديد مي كند. بيماري هاي تنفسي رو به افزايش است و سهم ناوگان فرسوده خودرويي و عمومي در اين ميان برجسته تر است. براي اطلاع از آخرين تصميمات شوراي شهر اروميه براي مهار اين وضعيت به سراغ محمد ستارپور رئيس كميسيون خدمات شهري و محيط زيست شوراي شهر اروميه رفتيم.
اروميه در حال حاضر در خصوص ناوگان حمل و نقلي از چه وضعيتي برخوردار است؟
حمل و نقل يكي از مهم ترين و چالشي ترين مباحث شهري است . برابر مطالعات طرح جامع حمل و نقل و ترافيك شهري شهرداري اروميه ، تا سال 1400 بايد سهم حمل و نقل عمومي از مسافرتهاي درون شهري به 75 درصد برسد. يعني 75 درصد مسافرتهاي درون شهري توسط ناوگان حمل و نقل عمومي بايد انجام شود و اين يك چشم انداز است. در حالي كه امروز ما تنها 27 درصد مسافرتهاي درون شهري توسط ناوگان حمل و نقل عمومي انجام مي پذيرد. و فاصله بسياري با چشم انداز داريم.
علل اين وضعيت چه مي تواند باشد؟
علل متعددي دارد. يكي اينكه بستگي به رفتار مردم دراستفاده از حمل و نقل عمومي دارد. در اروميه استقبال از ناوگان حمل و نقل عمومي در مقايسه با ساير شهرها پايين تر است. يعني مردم ترجيح مي دهند از وسيله نقليه شخصي استفاده كنند. علت ديگري فرسوده بودن ناوگان حمل و نقل عمومي است. اتوبوس هابي داريم با عمر بيش از 20 سال كه وضعيت تعدادي براي استفاده مردم مناسب نيست و نيز به لحاظ تعداد اتوبوس نيز در وضعيت خوبي نيستيم. تعداد اتوبس ها نسبت به جمعيت كمتر است و براي رسيدن به حد استاندارد بايد سالانه 50 دستگاه اتوبوس به ناوگان حمل و نقل عمومي اضافه شود.
در حال حاضر 330 دستگاه اتوبوس و 430 دستگاه ميني بوس در اروميه فعاليت دارند .از اين تعداد300 دستگاه اتوبوس شهري و 30 دستگاه اتوبوس روستايي است. بر اساس استانداردها براي هر 1000 نفر يك اتوبوس بايد باشد و با توجه به جمعيت 700 هزار نفري اروميه نيازمند 400 دستگاه اتوبوس هستيم.
بيش از 90 درصد اتوبوس ها در اختيار بخش خصوصي است. دولت به تعهدات خودش مبني بر حمايت از ناوگان حمل و نقل عمومي عمل نكرده است. شهرداري ها چندين سال است كه از تسهيلات دولتي براي خريد اتوبوس محروم هستند. برابر قانون دولت موظف به حمايت از ناوگان حمل و نقل عمومي است. بر اساس ماده 7 قانون توسعه حمل و نقل عمومي و مديريت مصرف سوخت مصوب دي ماه 1386 دولت موظف است سياستهاي بخش حمل و نقل عمومي و همگاني را به گونه اي تنظيم نمايد كه از اول سال 91 در مجموع 75 درصد سفرهاي شهري را پوشش دهد. اين در حالي است كه دولت در چند سال گذشته ريالي براي خريد اتوبوس پرداخت نكرده است.
در حوزه تاكسي هم تقريبا تعداد تاكسي هاي پلاك قرمز، گردشي و خطي و تلفني نزديك به 7 هزار دستگاه است. 30 درصد اينها عمر قانوني شان تمام شده و فرسوده محسوب مي شوند. در جهت بهسازي و نوسازي ناوگان تاكسيراني سال گذشته 208 دستگاه تاكسي نوسازي شد.امسال نيز سهم اروميه 1712 دستگاه است. كه تا امروز بيش از هزار دستگاه ثبت نامي داريم. شهرداري و شوراي شهر براي حمايت از تاكسي هايي متقاضي نوسازي نيز علاوه بر پرداخت 50 درصد بهره بانكي در خصوص كساني كه توانايي پرداخت آورده شخصي را ندارند نيز حمايتهايي را انجام ميدهد صرفا براي اينكه اين ناوگان نونوار بشود.
آيا در بخش تاكسي اولويت افزايش تاكسي است؟ چون مدير حمل و نقل و ترافيك استان معتقد بود كه با كمبود تاكسي مواجه هستيم.
نه. نسبت به جمعيت شرايط ايده الي را در بحث تعداد تاكسي داريم اولويت ما در اين بخش نوسازي ناوگان تاكسيراني است.
در خصوص سيستم هاي نوين حمل و نقلي چه اقداماتي انجام داده ايد؟
براي اينكه سيستم هاي جديد عمومي حمل و نقل را در شهر پياده كنيم به سمت حمل و نقل ريلي بصورت تراموا يا قطار شهري رفتيم. با مشاور قرارداد امضا شده و مطالعات در حال اتمام است. 2 خط تراموا از ترمينال مركزي تا ايثار و از بهداري تا ايالت. فاز يك شامل 10 كيليومتر با 400 ميليارد هزينه است. اگر اين طرح راه بيفتد هر ساعت 8 هزار مسافر جابجا مي شود و تحول و دگروني در حمل و نقل عمومي شهر رخ مي دهد.زمان اتمام فاز نخست دو سال آينده است.
يكي از مشكلات شهر اروميه برابر با آمارهاي موجود استفاده بي رويه مردم از خودروهاي شخصي براي ساتفاده از خدمات دولتي و شهري است. براي كاهش اين وضعيت چه تدابيري اتخاذ شده است.
براساس اطلاعات مربوطه 70 درصد مسافرتهاي درون شهري براي اخذ خدمات از نهادهاي دولتي و عمومي است و اين يعني مشكلي بزرگ. هر چقدر شهر را هوشمند كنيم ميزان مسافرتهاي درون شهري نيز كاهش مي يابد.
منتها در اروميه 260 هزار خودور در حال تردد هستند كه در خصوص نسبت خودور به جمعيت در قياس با ساير شهرها بيشتر و اين وضعيت خوبي نيست و بيانگر علاقه مندي مردم به خودورهاي شخصي است. لذا فرهنگسازي نياز است و همه باور كنند كه استفاده از حمل و نقل عمومي براي سلامت جامعه و محيط زيست تاثير بسزايي دارد. در كشور المان 12 و هلند 40 درصد مسافرتهاي درون شهري با دوچرخه انجام مي گيرد. يكي از طرح هاي ما براي فرهنگسازي در اين رابطه راه اندازي طرح اشتراك دوچرخه هوشمند است.
حدود 70 درصد الودگي شهر ناشي از فعاليت خودورها است . ناوگان عمومي و خودورها بسياري فرسوده هستند و شاهدعدم اقبال مردم به مراجعه به مراكز معاينه فني هستيم به طوري كه سال 94 تتها 18 درصد خودروهاي واجد شرايط به مراكز معاينه فني مراجعه كردند كه اين رقم بسيار ناچيز است. اين عوامل همه دست به دست هم مي دهند براي كسب رتبه يكي از هست شهر آلوده كشور. از سوي ديگر طرح جامع الودگي شهرهاي كشور از سوي دولت تقديم مجلس اما هنوز مجلس تصويب و ابلاغ نكرده است.
خود شما چقدر راغب به استفاده از سيستم حمل و نقل عمومي هستيد؟
ما به سبب نوع فعاليت شورا و مراجعات روزانه به دستگاههاي دولتي مجبور به استفاده از خودروي شخصي هستيم اما اگر اراده كنيم مي توانيم استفاده از خودرو را كاهش دهيم.
تا حالا اراده كرديد با دوچرخه در محل كار حاضر شويد؟
نخير. من دوچرخه ندارم ولي با امكاناتي كه در شهر در رابطه با دوچرخه فراهم شده تصميم دارم روزهاي سه شنبه كه به عنوان روز بدون خودرو مطرح شده با دوچرخه به محل كارم بيايم.
يكي ديگر از معضلات شهر استفاده كارمندان ارگانهاي دولتي از خودروهاي شخصي براي حضور در محل كارشان است براي اين موضوع آيا برنامه اي داريد؟
يكي از تصميماتي كه در شورا گرفته شد و از طريق استانداري به دستگاههاي دولتي ابلاغ شد استفاده از سرويس هاي عمومي براي اياب و ذهاب كاركنان بود. روند فعلي باعث شده تا در خصوص پاركينگ با مشكل مواجه شويم. استفاده اصناف و كسبه و كاركنان بانكها از خودروي شخصي هم ديگر مشكلي است كه در سطح شهر اب آن مواجه هستيم. بازاري ما با خودروي شخصي در محل كسب حاضر شده و خودرو را هم جلو مغازه و يا كوچه پس كوچه هاي اطراف پارك مي كند. اين موضوع باعث شده تا در بافت مركزي با مشكل جاي پارك و ترافيك سنگين مواجه بشويم.
با اين وضعيت انتظار داريد مشكل ترافيك و پاركينگ شهر حل بشود. چطور مي توان حل كنيم. چطور قانع كينم تا از ناوگان عمومي استفاده كنند.انتضار داريم تا كسبه وقتي از صبح تا شب نيازي به خودروي شخصي ندارند لذا براي حاضر شدن در محل كار از ناوگان عمومي استفاده كنند تا بيش از اينها شهر به پاركينگ عمومي تبديل نشود.
گفتگو/ نشريه حمل و نقل آذربايجان غربي