فاطمه(س) اسوه ی عالم؛

چرایی و  سبب ها

یادداشت : دکتر محمدرضا علیزاده امامزاده؛ رئیس کمیسیون فرهنگی  و اجتماعی شورای اسلامی شهر ارومیه؛

ایام فاطمیه، سال روز شهادت فاطمه (س)، به عنوان یکی از مظاهر مذهب اهل تشیع شناخته شده و می شود ولی آیا جایگاه و منزلت این بانوی بزرگوار تنها در این مذهب بزرگ شمرده میشود؟ آیا این ایام و این روز تنها جزو روزهای برجسته مذهبی تشیع محسوب می شود؟ شاید با نگاهی سطحی جواب این دو سوال، «آری» داده شود. ولی وقتی متون مذهبی دیگر مذاهب و یا حتی غیر مسلمان مورد مطالعه قرار بگیرد، درمی یابیم که این بانوی پر عظمت، دارای یکسری ویژگی های منحصر به فردی است که او را به عنوان اسوه بانوان عالم و  سرلوحه زنان مشهور کرده است.

قبل از هر چیز لازم است به تفکر سوگیرانه و تعصب مآبانه که عظمت و بزرگی این بانوی عالم، به خاطر همبستگی خونی با وجود مبارک حضرت محمد(ص) و همسری امام علی (ع) امام اول شیعیان است پاسخ داده شود. درست است که این جنبه از بحث کاملا درست می نماید و یک بخش از بزرگی آن حضرت به وجود مبارک پیامبر اسلام و امامان سه گانه اهل تشیع و جهان اسلام مربوط است. ولی اگر واقعا تنها دلیل بزرگی بر این نسبت ها بود در آن صورت بسیاری از اطرافیان بزرگان و عالمان در دنیای اسلام و دیگر جوامع نیز شاید، از جایگاه بزرگی حداقل در جامعه خود برخوردار می شدند ولی این قانون در جامعه انسانی که بزرگترین وجه و ویژگی آن تعقل و استدلال است صدق نمی کند پس چیزی ماورای این نسبت و سببیت در وجود مبارک ایشان بوده که الگوی زنان عالم معرفی شده و در خارج از دنیای اسلام نیز پذیرفته شده است. البته لازم به ذکر است که بزرگی این بانو را اکثریت قریب به اتفاق شرق شناسان و اسلام شناسان تایید کرده اند. پس ویژگی هایی که برای زنان امروز جامعه انسانی نیز مورد پسند است چه ویژگی هایی می توانند باشند (البته در این مقال بحث مفصل در این زمینه ارائه نمی شود فقط مختصری از اندیشه های نویسنده در این زمینه به آگاهی رسانیده می شود):

اولین دلیل برخورداری از قوه تشخیص صحیح و موقعیت شناسی این بانوی بزرگ اسلام است. چیزی که امام خامنه ای برای جامعه ایرانی به عنوان «بصیرت» پیشنهاد فرمودند. چرا که بصیرت بزرگترین ویژگی است که فرد برخوردار، موقعیت اجتماعی خود را با کمک آن به خوبی شناسایی نموده و مترتب بر آن موقعیت واکنش میدهد. در حقیقت تمام تعاریفی که از حضرت فاطمه (س) در کتاب ها در رابطه با قبل از ازدواج، دوران همسری با امام علی (ع) و به طور کلی، دوران زندگی و تربیت فرزندان به دست ما رسیده است از این ویژگی نشأت میگیرد.

دومین و مهمترین ویژگی که می توان در این مقاله کوتاه به آن اشاره نمود، رویکرد، نحوه و نتیجه رویکرد تعلیم و تربیت فرزندان است چرا که تاریخ آسمانی (وحیانی) و انسانی گواه بر آن دارد که در تمام طول تاریخ همواره حتی فرزندان برخی انبیاء نیز از آیین پدران خود سرپیچی نموده اند. و نیز سیر تاریخ مکتوب بشری دلالت بر آن دارد که تنها نوشته های اخلاقی، تربیتی و رهنمودی جهان شمول است که در قالب یک نظریه، کردار، گفتمان، رویکرد و .. توانسته است پا به پای سیر تاریخ بشری زنده باشد و مرزهای جغرافیایی و فرهنگی-زبانی را پشت سر بگذارد. لذا به خوبی می توان عملکرد تربیتی این بانوی بزرگ را به عنوان یکی از مهمترین نمودهای جهانی و الگوی جهانی تلقی نمود.