بسمه تعالي
مديريت محله
لطیفه مبیّن :
یادداشت
مقدمه
برنامه ريزي براي مشارکت لازم ، حضور آگاهانه ، معنادار شهروندان در عرصه هاي مختلف فرهنگي ، اجتماعي ، اقتصادي ، رفاهي ، خدماتي و محلي يکي از مهمترين دغدغه ها و ضرورتهاي مديران شهري است . در اين ميان نهادهاي محلي مانند شوراها و شهرداريها بدلايل مختلف در شکل گيري و ساماندهي مشارکت مردم به ويژه در مقياس محلات و نواحي نقش ارزشمندي دارند.
با اهتمام مديريت شهري و همکاري و تعامل ساير نهادها و سازمانهاي ذيربط با اجراي (طرح مديريت محله) در محله هاي شهر با هدف سپردن امور مرتبط فرهنگي ، اجتماعي ، رفاهي ، خدماتي و ورزشي در مقياس محله به خود ساکنين محله و بهره گيري مؤثر از ظرفيت مشارکت ، همکاري و توانمندي ساکنين ، فرمت ديگري براي حضور ، همکاري و تعامل تمامي علاقه مندان به مسائل شهري در مقياس محلات و شکوفايي استعدادهاي محله اي فراهم ميگردد.
به منظور اجراي منظم ، هماهنگ و قاعده مند اين طرح در محلات شهر ، لازم است موضوع در دستور کار شوراي اسلامي شهر اروميه قرار گيرد تا با تدوين و تصويب آئين نامه ها ، دستورالعملها و شيوه نامه هاي مربوطه و بسترسازي مناسب جهت اجراي طرح در مناطق و محلات از طرف ستاد راهبري مرکزي انجام گيرد و پس از تصويب نهايي بصورت آزمايشي در محلات اجرا شود . اميد است با همکاري و همت اعضاي محترم شوراي اسلامي شهر اروميه و شهرداري و ساکنين محلات و تعامل نهادها و دستگاههاي مختلف ، محلاتي آبادتر ، توسعه يافته تر و شاداب تر از گذشته داشته باشيم.
ماده 1 : کليات
با عنايت به وظايف و نقش شهرداري در گسترش مشارکت و حضور شهروندان در عرصه هاي مختلف و سياست محله محوري و در راستاي تحقق مفاد بندهاي 2 و 5 و 7 مندرج در ماده 71 قانون وظايف و تشکيلات شوراي اسلامي کشور مصوب مجلس شوراي اسلامي ، براي مهيا کردن شرايط و زمينه هاي قانوني، اجرايي و تشکيلاتي لازم در جهت شکل گيري ، مشارکت آگاهانه ، معنادار ، قاعده مند و پايدار و استفاده بهينه مديريت شهري از سرمايه اجتماعي « دستورالعمل ساماندهي مشارکت هاي اجتماعي در محلات شهري » بشرح ذيل تصويب مي گردد.
ماده 2 : اهداف
1- افزايش مشارکت مردمي در اداره امور شهر از طريق بکارگيري توانمنديها و ظرفيتهاي مادي و معنوي آنان و استفاده مثبت از امکانات محلات .
2- ايجاد يک رکن اجرايي در سطح محله متناسب با رکن مشورتي و نظارتي شوراياري
3- افزايش اعتماد و ارتباط متقابل بين شهرداري و ساکنين محلات
4- تطابق هرچه بيشتر تصميمات ، برنامه ها و فعاليت هاي شهرداري با خواسته ها و مطالبات اصلي و مهم مردم
5- تلاش در جهت احياء و برجسته سازي هويت و جايگاه محله اي
6- افزايش همکاري مشترک شهروندان و شهرداري در انجام فعاليت هاي مختلف فرهنگي ، اجتماعي ، خدماتي و رفاهي
ماده 3 : اعضاء کميته ساماندهي مشارکت هاي اجتماعي محله
1- اعضاء اصلي شورا ياري محله (هفت نفر)
2- دو نفر از مسئولين کارگروههاي تخصصي – مردمي (موضوع ماده 6 اين دستور العمل) به انتخاب شورا ياري محل
3- يک نفر نماينده سازمان دولتي يا عمومي که در سطح محله به شهروندان خدمت رساني مي کنند يک (در صورت وجود)
4- نماينده شهرداري به انتخاب شهردار منطقه
5- نمايندگان داوطلب و سازمان مردمي محلي داراي مجوز (شامل خيريه ها ، مساجد و سازمانهاي مردم نهاد)
اين کميته در اين دستور العمل باختصار « هيأت امناء محله » ناميده مي شود .
تبصره 1 : جلسات هيأت امناء محله با حضور حداقل نصف به اضافه يک نفر از اعضاي آن تشکيل شده و رسميت خواهد داشت .
تبصره 2 : رئيس هيأت امناء محله مي تواند حسب مورد ساير مسئولين کارگروهها تخصص را بدون حق رأي به جلسات دعوت نمايد .
تبصره 3 : دبير شورا ياري محله رئيس هيأت امناء محله ما باشد .
ماده 4 : وظايف و اختيارات هيأت امناء محله
1. انتخاب مدير محله و بازرسي
2. کمک به پيشبرد وظايف و مسئوليت هاي مديريت محله
3. بستر سازي براي جلب مشارکت ساکنان محله اي در عرصه هاي فرهنگي و اجتماعي ، خدماتي
4. کمک به ارتقاء فعاليتهاي کارگروه هاي تخصصي – مردمي
5. بررسي و تصويب برنامه ها و نحوه اجراي وظايف مديريت محله
6. شناسايي ظرفيت ها و توانمنديهاي مردمي در مقياس محله
7. تلاش براي جلب مشارکت فعال و همکاري ساير نهادها و دستگاههاي ذيربط محله اي
ماده 5 : وظايف قابل واگذاري از طرف شهرداري به هيأت امناء محله
1. اداره واحدهاي مربوط به سلامت، امور ورزشي ، تفريحي ، آموزشي ، فرهنگي ، مذهبي و کتابخانه ها در مقياس محله
2. مشارکت در کنترل و کاهش آسيب هاي اجتماعي در محله
3. شناسايي و کمک به گروههاي آسيب پذير محله
4. مشارکت در حفظ و ارتقاي زيباسازي محله
5. مديريت و ساماندهي امور مربوط به مديريت بحران در مقياس محله و سازماندهي و مشارکت شهروندان در مديريت بحران
6. مشارکت در حفظ و بهره برداري آثار قديمي محله
7. نظارت بر اجراي سند توسعه اي محله اي و نياز سنجي و امکان سنجي اجراي فعاليت هاي مختلف شهرداري در مقياس محله
8. مشارکت و همکاري در آموزش و افزايش سطح آگاهي شهروندان
تبصره 1 : وظايف مذکور در اين ماده به تدريج و براساس قراردادهاي منعقده بين شهرداري ناحيه و هيأت امناء محله به آن واگذار مي شود . فرم قرارداد تيپ و ضوابط اجرايي مربوط توسط معاونت مالي و اداري شهرداري تدوين و پس از تصويب ستاد راهبري (موضوع ماده 9 اين دستور العمل) به شهرداري هاي نواحي ابلاغ مي شود تا مدير محله بر اساس آن اقدام نمايد .
تبصره 2 : کارکنان واحدهايي که به هيأت امناء واگذار مي گردد و همچنين کارکنان که در آينده براي انجام وظايف واحدها به کار گرفته مي شوند طرف قرارداد مديريت محله و تابع قانون کار خواهند بود .
ماده 6 : کارگروههاي تخصصي – مردمي
در هر محله گروههاي تخصصي در موضوعات ذيل از بين افراد صاحب صلاحيت تشکيل مي شود .
1. کارگروه اجتماعي ، آموزشي و توانمندسازي
2. کارگروه سلامت و محيط زيست
3. کارگروه فرهنگي و هنري
4. کارگروه مديريت بحران و ايمني
5. کارگروه ورزشي و اوقات فراغت
6. کارگروه امور خدماتي و رفاهي
شرايط و تعداد اعضاء و مراحل انتخاب اعضاء کارگروه ها و وظايف آنها مشترکاً توسط ستاد هماهنگي شورا ياري محلات و کميسيون فرهنگي ، اجتماعي شوراي اسلامي شهر ، تهيه و جهت اجرا ابلاغ مي گردد .
ماده 7 : ساختار اجرايي :
اجرا و نظارت وظايف واگذار شده به هيأت امناء در هر يک از محلات شهر از طريق ساختار ذيل انجام مي شود
1. مدير محله
2. بازرسي
3. کارگروههاي تخصصي
الف ) مدير محله
هيأت امناء براي اجراي امور محوله ، قرارداد از بين دو نفر صاحب تخصص و داراي تجربه لازم اجرايي با حداقل سطح تحصيل کارشناسي که توسط شهردار ناحيه معرفي مي گردند ، به عنوان مدير محله براي دو سال انتخاب و با حکم رئيس هيأت امناء منصوب مي نمايد . انتخاب مجدد مدير محله با تأييد هيأت امناء بلامانع و بر اساس اين دستور العمل ، وي مسئوليت اجراي وظايف محوله به هيأت امناء را بر عهده دارد .
عزل مدير توسط هيأت امناء امکان پذير است و براي انتخاب مدير جديد شهردار منطقه ، 2 نفر را مجدداً معرفي خواهد کرد . اگر انتخاب مدير از بين افراد معرفي شده توسط هياءت امناء ميسر نباشد ، ستاد راهبري منطقه در اين خصوص تصميم گيري مي کند .
مدير محله نمي تواند کارمند دولت و يا شهرداري باشد .
ب ) بازرس
هيأت امناء محله براي انجام امور بازرسي مربوط به مديريت محله فردي صاحب صلاحيت را به عنوان بازرسي از بين افراد صاحب تخصص و داراي تجربه لازم اجرايي با حداقل سطح تحصيلات کارشناسي به مدت 2 سال انتخاب مي نمايد . پيشنهاد فرد مذکور از طريق دبير شورا ياري محله انجام مي پذيرد
ح ) محل استقرار
مديريت محله در سراي محله استقرار خواهد يافت و توسط مدير محله اداره مي گردد .
تبصره 1 : آيين نامه هاي مالي ، اداري و معاملاتي مديريت محله متناسب با وضعيت محله و با لحاظ مفاد مندرج در تبصره ماده 5 و ماده 10 به تصويب هيأت امناء مي رسد .
تبصره 2 : بودجه سالانه مديريت هر محله با پيشنهاد مدير محله به تصويب هيأت امناء ميرسد . بودجه مذکور از محل درآمد واحدهاي تحت پوشش مديريت محله و از ارائه خدمات مختلف تأمين مي شود .
تبصره 3 : پرداخت هرگونه حق الزحمه به مدير محله ، کارکنان و اعضاي هيأت امناء از سوي شهرداري بابت فعاليتهاي انجام شده ممنوع است . شهرداري هيچ گونه تعهد استخدامي و مالي به مدير محله ، کارکنان و هيأت امناء محله نخواهد داشت .
تبصره 4 : مدير محله مي تواند براي اداره واحدهاي تحت پوشش خود ، اقدام به انتخاب هياءت مديره افتخاري نمايد . اعضاي هياءت مديره ميبايست داراي تجربه لازم اجرايي و حداقل سطح تحصيلات کارشناسي باشد.
ماده 8 : نحوه تعامل با شهرداري
براي تحقق اهداف مندرج در ماده يک ، براساس مصوبه شوراي اسلامي شهر مبني بر مشارکت مردم در فعاليت هاي اجتماعي و واگذاري اماکن فرهنگي ، ورزشي و هنري ، حداکثر ظرف مدت يکسال وظايف قابل واگذاري از طرف شهرداري به هياءت امناء محلات ( موضوع ماده 5 اين دستورالعمل ) براساس قراردادهاي منعقده به مديريت محله واگذار خواهد شد . واحدهاي واگذار شده بايد به صورت خودگردان اداره شوند و شهرداري موظف است در ازاي خدماتي که مديريت محله براي حفظ و نگهداري محل انجام ميدهد ، به صورت قيمت تمام شده کليه هزينه ها را پرداخت نمايد. مدير محله موظف به پاسخگويي در ازاي قراردادهاي منعقده و اعتبارات دريافتي از شهرداري ميباشد.
ماده 9 : ستاد راهبري
به منظور اجراي مفاد دستورالعمل ، نظارت بهينه و بهينه سازي اجراي طرح و همچنين تهيه ضوابط اجرايي لازم ، ستادي بعنوان ستاد راهبري به رياست شهردار اروميه يا نماينده تام الاختيار معرفي شده ايشان ، معاونان امور مناطق فرهنگي و اجتماعي ، خدمات شهري ، تحقيقات و برنامه ريزي توسعه شهري ، مالي و اداري شهرداري اروميه يا نمايندگان تام الاختيار معرفي شده آنها و نمايندگان کميسيون اجتماعي و فرهنگي و زيست شهري و ستاد هماهنگي شورا ياري ها تشکيل خواهد شده معاون امور مناطق نايب رئيس اين شورا و معاون اجتماعي و فرهنگي دبير آن مي باشد . ستاد متناظر با عنوان « ستاد راهبري منطقه» با رياست شهردار منطقه قائم مقام شهردار ، معاونين اجتماعي و فرهنگي ، خدمات شهري . هماهنگي و برنامه ريزي و مالي و اداري و دبيراي شورا ياري هاي منطقه در منطقه تشکيل مي شود و قائم مقام شهردار منطقه نائب رئيس اين شورا و معاون اجتماعي فرهنگي دبير آن مي باشد که با تشکيل دبيرخانه اي فعال نسبت به پيگيري تحقق مفاد اين مصوبه اقدام خواهند کرد .
ماده 10 : نظارت
به منظور اعمال نظارت بر عملکرد مالي مدير محله (با هدف افزايش اعتماد عمومي از صحت و شفافيت عمومي) ستاد راهبري موظف است نسبت به تشکيل کميته اي (مرجع نظارتي ) با عضويت نمايندگان شوراي اسلامي شهر اروميه ، فرمانداري و معاونت مالي و اداري شهرداري اقدام نموده و با بکارگيري حسابرسان عضو جامعه حسابرسان رسمي ايران بر اساس ضوابطي که در قانون تشکيل جامعه حسابداري رسمي ايران به تصويب مجلس شوراي اسلامي رسيده ، نسبت به حسابرسي و انتشار گزارش هاي مالي مديريت هاي محلات اقدام نمايد .
ماده 11 : حل اختلاف
موارد حل اختلاف بين شهردار منطقه و مدير محله در زمينه هاي مختلف توسط ستاد راهبري منطقه رسيدگي و در مورد آنها تصميم گيري مي شود . احکام صادره براي طرفين لازم الاجراست .
ماده 12 : اجراي آزمايش
بمنظور شناخت نقاط ضعف و قوت اين مصوبه در اجرا و آماده سازي تمام زمينه هاي لازم ، براي تصميم اين مصوبه در مرحله اول محلات يک ناحيه در هر منطقه از مناطق شهرداري توسط ستاد راهبري منطقه بر اساس ضوابط و شرايط لازم از جمله داشتن سراي محله انتخاب و طبق مفاد اين دستور العمل اجراي آزمايش مي شود پس از دريافت و بررسي گزارش مرحله اول توسط ستاد راهبري و رفع اشکالات و نواقص احتمالي ، اجراي اين دستور العمل تا پايان سال 1395 به ساير محلات تعميم داده شود . مدت زمان اجراي آزمايش حداکثر 6 ماه است .
ماده 13 : تعهدات شهرداري
شهرداري اروميه موظف است براي هويت محله و دسترسي ساده اهالي محل به اماکن اجتماعي ، فرهنگي ، ورزشي و خدماتي و همچنين صرفه جويي در هزينه ها اقدامات ذيل را بعمل آورد
اداره کليه اماکن فوق الذکر بر اساس قرارداد هاي منعقده بين مديريت محله و شهرداري منطقه با مسئوليت هيأت امناء محله انجام مي شود .
تبصره : درآمدهاي حاصل از اداره و اجاره اماکن فوق الذکر براي تحقق اهداف مذکور در ماده 1 و ماده 2 اين دستور العمل و بر اساس آيين نامه مالي توسط مدير محله وصول و هزينه مي شود .
شهرداري اروميه موظف است به منظور ايجاد توانمندي در شوراياري ها با همکاري ستاد هماهنگي شورا ياري ها براي انجام وظايف محوله به آموزش و ظرفيت سازي در محلات اقدام نمايد .
ماده 14 :
اين دستور العمل در چهارده ماده و ده تبصره تهيه و به تصويب شوراي بازنگري اصلاح و هماهنگي نظامات برنامه ريزي و اجرايي شهرداري تهران که با حضور نماينده فرمانداري و رئيس ستاد هماهنگي شورا ياري ها در تاريخ 29/1/1389 تشکيل شده رسيده و لازم الاجراست .
تهيه و تدوين :
لطيفه مبيّن ـ عضو شوراي اسلامي شهر اروميه